Jozef Wilmots werd op 15 april 1933 geboren in het Vlaamse St.-Truiden. Na zijn studie Germaanse Filologie bij de Katholieke Universiteit Leuven, werkte hij van 1959 tot 1966 als lector Nederlands achtereenvolgens in Göttingen, Bonn en Frankfurt am Main. Deze baan legde de grondslag voor zijn levenslange bemoeienis met de extramurale neerlandistiek.

Toen in 1971 het Limburgs Universitair Centrum werd opgericht, werd tevens voor het eerst in opdracht van de Vlaamse Gemeenschap (later ook van de Nederlandse Taalunie) de Zomercursus Nederlandse Taal en Cultuur georganiseerd volgens een concept dat eigenlijk nooit meer is losgelaten. De hoofdorganisator en drijvende kracht achter deze cursus was Jos.

Na de verdediging van zijn doctoraat bij zijn alma mater, de KU Leuven, in 1979 werd Jos benoemd tot ordinarius hoogleraar taalkunde, een functie die hij tot zijn emeritaat in 1999 twintig jaar lang zou blijven bekleden.

In die twintig jaar nodigde Jos heel veel studenten, jongere en oudere collega’s uit Centraal-Europa naar Hasselt uit, organiseerde ettelijke banden van afdelingen van de Orde van den Prince met extramurale vakgroepen en reisde ook zelf vrijwel alle afdelingen neerlandistiek in Centraal- en Oost-Europa af om er voor kortere of langere tijd college te geven dan wel andere praktische hulp te verlenen.

In 2003 kreeg hij als dank voor alles wat hij tot die tijd voor onze regio heeft betekend – en nog steeds betekent! – van de Palacký Universiteit in Olomouc het doctoraat honoris causa uit de handen van rectrix Jana Mačáková uitgereikt. Tot 2012 was Jos steeds enkele weken per semester als buitengewoon hoogleraar praktische Nederlandse taalkunde aan de Palacký Universiteit werkzaam.